Voor kinderen is de scheiding van hun ouders een gigantische levensgebeurtenis. Als die scheiding ook nog eens moeilijk verloopt, dan kan dat een negatieve impact hebben op de ontwikkeling van het kind. De regering wil die schade bij kinderen door scheidingen beperken. Daarom vroegen ze oud-minister André Rouvoet om een actieplan op te stellen. In dit artikel reageren wij op een aantal aanbevelingen uit dat plan.
Problemen door echtscheiding
In Nederland hebben zo’n 16.000 kinderen grote problemen door de scheiding van hun ouders. Ze voelen zich verscheurd omdat hun ouders maar ruzie blijven maken met elkaar. Daardoor kunnen ze zich niet concentreren op school, krijgen ze gedragsproblemen of verkeren ze in psychische nood. Oud-minister André Rouvoet stelde, samen met familierechters, echtscheidingsadvocaten, wethouders en hoogleraren, het actieplan Scheiden…en de kinderen dan? op. Hierin staan concrete ideeën om de problemen van kinderen te voorkomen. Minister Dekker van Justitie heeft het plan ontvangen en laat in april 2018 weten welke punten hij overneemt.
Actieplan Scheiden…en de kinderen dan?
Scheiden doe je niet in één keer. Er gaat altijd een periode aan vooraf waarin de relatieproblemen ontstaan. Vaak houden gezinnen die problemen binnenshuis. Dat moet anders, zegt Rouvoet. Als ouders hun sores openlijker bespreken en eerder om hulp vragen, kunnen (lastige) scheidingen worden voorkomen.
De advocaten en mediators van Van Ekelen & Poort hebben vooral met ouders en kinderen te maken die middenin een scheiding of in de fase erna zitten. Ook voor die periodes doet Rouvoet concrete aanbevelingen, zoals:
Eén rechter voor alle zaken
Bij een scheiding komt veel kijken: spullen verdelen, alimentatie regelen, afspraken maken over de zorg voor de kinderen, etc. Daarom lopen er soms meerdere procedures tegelijk bij de rechter. En dat zorgt ervoor dat de scheiding en de nasleep ervan soms onnodig lang en ingewikkeld zijn. Volgens Rouvoet moet één familierechter de regie hebben over de hele scheiding en alle zaken die erbij komen kijken. Ook als er later nog conflicten ontstaan over de zorg van de kinderen.
Onze visie:
Wij juichen het idee van zo’n zogenoemde regierechter toe. Ook de familierechters zelf omarmen dit idee. Ze zijn er zelfs al volop mee bezig. Doordat de regierechter het gezin, de conflicten en de betrokken advocaten of mediators kent, kan er snel worden ingegrepen als er nieuwe problemen ontstaan. En dit voorkomt dat de kinderen de dupe worden van eindeloos voortslepende rechtszaken.
Het stimuleren van ‘4-gesprekken’
Meestal nemen beide ouders een eigen advocaat in de arm bij een scheiding. Volgens Rouvoet zou het beter zijn als één advocaat of mediator het hele gezin bijstaat tijdens de scheiding. Zijn er wel twee advocaten betrokken bij de scheiding? Dan is het belangrijk dat ze ‘4-gesprekken’ houden. Dat zijn gesprekken waarbij de twee ouders en hun advocaten samen aan tafel gaan. Rouvoet denkt dat het inzetten van één advocaat, of anders het stimuleren van 4-gesprekken, het aantal vechtscheidingen terugdringt. 
Onze visie:
Het is natuurlijk mooi als ouders er met één mediator uitkomen, maar soms is de situatie daar te complex voor. Dan is het onvermijdelijk dat beide ouders een advocaat inschakelen. En dat betekent volgens ons niet per se meer strijd. Gespecialiseerde familierechtadvocaten zijn juist opgeleid voor – en ervaren in – overleggen, het zoeken naar consensus en het centraal stellen van het belang van kinderen.
We zijn het wel helemaal eens met het stimuleren van de 4-gesprekken. In onze praktijk zien we dat die gesprekken bijdragen aan meer onderling begrip en dus minder conflicten.
Zorg en recht met elkaar verbinden
Als kinderen in de problemen raken tijdens of na de scheiding, is het vaak lastig voor gezinnen om de juiste weg naar hulpverlening te vinden. Soms hebben ouders pas laat in de gaten dat een kind het zwaar heeft, omdat ze zo bezig zijn met zichzelf. Daarom vindt Rouvoet dat de verbinding tussen het recht en de zorg sterker moet worden. Iedereen die betrokken is bij de scheiding (advocaten, rechters, maar ook de omgeving van het gezin) zou alert moeten zijn op eventuele problemen bij ouders en kinderen. Dan kan er op tijd hulp ingeschakeld worden.
Onze visie:
Tijdens én na de scheiding is hulpverlening aan ouders en kinderen vaak cruciaal. Daarom werken we nauw samen met professionals op dat gebeid, zoals Yvonne Verhoeven van Bijzonder en Wijs. Zij begeleidt gescheiden ouders en hun kinderen. Bijvoorbeeld bij het verbeteren van de communicatie, maar ook bij ingewikkeldere problemen.
Vergeet de periode na de scheiding niet
Als de scheiding achter de rug is, betekent dit niet dat de problemen ook over zijn. Voor kinderen is dit juist een lastige fase. Ze moeten wennen aan de nieuwe situatie, waarbij ze hun tijd moeten verdelen tussen hun vader en moeder. En soms duiken er nieuwe strijdpunten op tussen de ouders. Dan verwijt de ene ouder de andere bijvoorbeeld dat hij of zij zich niet aan de bij de rechter gemaakte afspraken houdt over de zorg voor de kinderen. Volgens Rouvoet zou het goed zijn wanneer er terugkomafspraken worden ingepland bij de advocaat of mediator. Zo kan men samen kijken of de gemaakte afspraken worden nageleefd.
Onze visie:
In de praktijk blijkt dat veel problemen na de scheiding ontstaan doordat mensen snel en goedkoop willen scheiden. Ze nemen niet de tijd om met hulp van een advocaat of mediator goed na te denken over de afspraken die ze maken. En dan moet er achteraf nog een hoop gerepareerd worden. Dit betekent voor de kinderen helaas weer onrust. Onze visie is dus: neem de tijd om een scheiding goed te regelen, zodat er achteraf geen nieuwe conflicten ontstaan waar de kinderen last van hebben. Voorkomen is immers beter dan repareren.
Gaat u binnenkort scheiden of bent u verwikkeld in (de nasleep van) een lastige echtscheiding en zoekt u een ervaren familierechtadvocaat of echtscheidingsmediator? Neem dan geheel vrijblijvend contact met ons op.
