‘Kan ik mama wel alleen laten in het weekend? Is het niet zielig voor papa dat hij moet verhuizen? En mag mijn huisdier mee naar het huis van papa?’ Bij een echtscheiding staat ook het leven van uw kind helemaal op zijn kop. Het kan hem of haar helpen om onder begeleiding van een mediator mee te praten over de scheiding. In dit artikel leggen we u uit hoe mediators kinderen centraal stellen bij echtscheidingen en waarom dat belangrijk is.
Mediation bij echtscheiding
Gaat u scheiden en heeft u een minderjarig kind? Dan bent u wettelijk verplicht om een ouderschapsplan op te stellen. In dat plan maken u en uw ex-partner afspraken over de verzorging en opvoeding van het kind. U regelt dus waar hij* het grootste deel van de tijd woont, op welke wijze u elkaar informeert over hoe het met hem gaat, maar ook de alimentatie wordt in het ouderschapsplan vastgelegd. Veel mensen kiezen voor begeleiding van een mediator bij het opstellen van het plan. Een mediator is een onpartijdige bemiddelaar die u beiden helpt om tot zo goed mogelijke afspraken rondom de scheiding te komen.
Kind staat centraal bij ouderschapsplan
Mediators stellen het belang van het kind altijd centraal bij het opstellen van het ouderschapsplan. De duidelijke afspraken creëren rust in de, voor het kind, vaak chaotische situatie. Ouders mogen zelf bepalen of zij hun kinderen betrekken bij het opstellen van het plan. En of die kinderen zelf ook met de mediator in gesprek zullen gaan. Veel mediators raden dit wel aan. De gesprekken met kinderen geven de mediator een beter beeld van hun gevoelens, gedachtes en vragen.
Waarom het kind betrekken bij mediation?
Misschien denkt u: de scheiding is al zwaar genoeg voor mijn kind, zo’n gesprek met een mediator is alleen maar extra belasting. Er komt inderdaad veel op kinderen af wanneer hun ouders gaan scheiden. Ze belanden in een situatie waar ze zelf niet voor hebben gekozen. Issues met loyaliteit, vertrouwen en het gemis van de ouders die ze minder zien, kunnen het nog eens extra ingewikkeld maken. Dit kán leiden tot problemen in het latere leven van een kind. Onderzoek laat echter zien dat kinderen er baat bij hebben als zij op een veilige manier worden betrokken bij de besluitvorming rondom de scheiding.
Betere keuzes op basis van informatie van uw kind
Bij een gesprek met een mediator krijgt uw kind de kans om zijn visie te geven op de scheiding. Als het goed is, voelt hij zich hierdoor gehoord en dat kan erg prettig voor hem zijn. In plaats van dat hij een speelbal of het lijdend voorwerp is van de hele situatie, merkt uw kind dat hij een bijdrage kan leveren aan de regeling – die toch veel impact heeft op zijn leven. De informatie die uw kind geeft, kan ervoor zorgen dat u en uw ex betere keuzes maken voor het ouderschapsplan. En dat er dus een regeling tot stand komt, die voor uw kind goed uitpakt. Doordat u als ouders samen met uw kind naar de situatie kijkt, belandt hij minder snel in een loyaliteitsconflict.
Wat bespreekt een mediator met mijn kind?
Al bij het intakegesprek zal de echtscheidingsmediator benadrukken hoe belangrijk het is om uw kind te betrekken bij de echtscheiding. Maar natuurlijk ligt de keuze om hem mee te laten praten helemaal bij u en uw ex-echtgenoot. Waarschijnlijk maakt u die afweging op basis van factoren zoals de leeftijd van uw kind, maar misschien ook zijn karakter of de emoties die bij hem spelen. Kiest u ervoor om uw kind in gesprek te laten gaan met een mediator? Dan kunt u het volgende verwachten.
Een ontspannen sfeer creëren
De mediator probeert uw kind eerst op zijn gemak te stellen. Want het is nogal wat: ineens met een vreemde over zo’n moeilijk onderwerp praten. Dus trapt de mediator af met vragen over alledaagse dingen. Denk aan: hoe ziet jouw dag er meestal uit? Op welke school zit je? Doe je ook een sport of heb je hobby’s? Het doel is om een ontspannen sfeer te creëren. Daarnaast maakt de mediator duidelijk dat uw kind álles mag vertellen. Om te peilen wat uw kind weet en begrijpt van de scheiding, vraagt de mediator of hij weet waarom dit gesprek plaatsvindt en wie de mediator nou eigenlijk is.
Een neutrale ruimte bieden
De mediator wil uw kind een neutrale ruimte bieden, waarin hij zich vrij voelt om te praten over de echtscheiding. Die neutraliteit is erg belangrijk. Alleen dan is uw kind in staat om te vertellen hoe hij de echtscheiding beleeft en hoe hij de toekomst met gescheiden ouders voor zich ziet. Door hem te vragen wat hem boos, verdrietig, bang of juist blij maakt, krijgt de mediator een beeld van de emoties bij uw kind.
Oog voor emoties
Misschien heeft u al een zorgregeling opgesteld met uw ex. Dan vraagt de mediator aan uw kind wat hij van de regeling vindt. Het komt vaak voor dat kinderen zich schuldig voelen voor of beschaamd over de scheidingssituatie en het verdriet van hun ouders. Wanneer er onvoldoende aandacht en tijd voor deze emoties is, kunnen die gevoelens uitgroeien tot problemen bij het kind. Dit kan zich uiten in onder andere een lage zelfwaardering, depressiviteit, stress en mogelijk zelfs agressief gedrag. De mediator heeft oog voor dit soort processen.
Wat doet de mediator met de informatie van mijn kind?
Een mediator creëert dus een veilige en neutrale omgeving voor uw kind, waarin hij onafhankelijk van zijn ouders z’n zegje kan doen. De wensen van uw kind worden vervolgens, als het kind hiervoor toestemming geeft, teruggekoppeld aan de ouders. Inderdaad, u leest het goed: als het kind daar toestemming voor geeft. De mediator moet het kind hierom vragen. Het is dus het beste om uw kind vóór ondertekening van het ouderschapsplan met de mediator te laten spreken. Dan staat het belang van uw kind bij het hele proces van afspraken maken centraal.
Wat als mediation niet genoeg is?
Ziet de mediator dat een kind bezig is de ouders te troosten, een ouderrol op zich neemt of gedragsproblemen vertoont? Dan heeft een kind mogelijk behoefte aan gespecialiseerde dienstverlening. Op dat moment kan de mediator ouders doorverwijzen naar externe hulpverlening, zoals speltherapeuten, gezinstherapeuten of KIES coaches. De mediators van Van Ekelen & Poort verwijzen, als het nodig is en de ouders het ermee eens zijn, vaak door naar Yvonne Verhoeven van Bijzonder & Wijs. Zij is psychosociaal therapeut, gezinstherapeut, kindbehartiger, KIES-coach en Stiefplan-coach.
* N.B. in dit artikel verwijzen we naar het kind met ‘hij’, maar het kan natuurlijk evengoed over een meisje gaan.
De advocaten en mediators van Van Ekelen & Poort stellen het belang van het kind altijd centraal bij echtscheidingen. Wilt u weten wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op.