Uit recent onderzoek blijkt dat het co-ouderschap steeds populairder wordt en in veel gevallen lang standhoudt. Veel pedagogen stellen echter dat co-ouderschap niet (per se) goed is voor een kind. Hoe zit dit precies? Is een kind gebaat bij co-ouderschap? En wat zijn de voorwaarden voor succes?
Co-ouderschap: steeds populairder
Bij co-ouderschap kiezen ouders voor een omgangsregeling waarbij beide ouders ongeveer de helft van de tijd zorgen voor het kind. Het co-ouderschap wordt steeds populairder, zo blijkt uit recent gepubliceerd onderzoek van de UU en het CBS. Vier op de vijf gescheiden stellen die een co-ouderschap waren aangegaan, hadden bovendien twee jaar later nog steeds deze vorm van ouderschap. Onderzoeker Anne-Rigt Poortman constateert dat co-ouderschap een goede oplossing kan zijn voor zowel ouders als kinderen, maar dat het lang niet voor iedereen is weggelegd.
Voordelen van co-ouderschap
Laten we eerst eens kijken naar de voordelen van co-ouderschap:
- Beide ouders voelen zich betrokken(er) bij de opvoeding.
- Kinderen vinden het vaak eerlijk als ze evenveel tijd doorbrengen bij beide ouders.
- Het kind heeft niet het gevoel voor één ouder te moeten kiezen en de andere minder te zien.
- In sommige gevallen wordt de relatie met beide ouders wat vrijer en dat kan prettig zijn voor het kind.
Co-ouderschap: de nadelen
Pedagogen wijzen erop dat het fifty-fifty ouderschap ook evidente nadelen heeft:
- Kinderen kunnen kampen met een gevoel van verlies, heimwee naar de andere ouder en/of gebrek aan continuïteit.
- Het kind wordt voortdurend geclaimd door de ouders, want beide ouders willen hun tijd met het kind optimaal benutten.
- Een enkel kind vindt het leuk om vaak van huis te wisselen, maar voor de meeste kinderen geldt het tegendeel.
Co-ouderschap: vloek of zegen?
Co-ouderschap is niet per se beter of slechter voor het kind dan andere zorgregelingen. Onderzoekers vonden geen verbetering voor kinderen vergeleken met een zorgregeling waarbij kinderen ‘een aanzienlijk deel’ van de tijd bij beide ouders doorbrengen. Dat ‘aanzienlijke deel’ kan ook in een omgangsregeling zitten die niet fifty-fifty is. Wat in ieder geval vaststaat: het is beter voor kinderen wanneer gezamenlijk(e) opvoeding en gezag voor rekening komen van beide ouders, in plaats van voor één ouder. 
Voorwaarden geslaagd co-ouderschap
Of het nu gaat om co-ouderschap of een andere vorm zorgregeling: er zijn een paar voorwaarden die bepalen of de regeling een succes wordt voor het kind. Allereerst moeten de ouders dus beide betrokken zijn en de zorgtaken eerlijk verdelen. Bovendien zijn goede communicatie en samenwerking essentieel en moet de verstandhouding vrij van conflicten blijven.
Verplicht ouderschapsplan
Sinds 2009 is de ‘Wet bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige scheiding’ van kracht, waarin het ouderschapsplan verplicht is gesteld. Het kind heeft daarbij recht op ‘gelijkwaardig ouderschap’. Oftewel: oefenen beide ouders gezag uit na een scheiding, dan heeft het kind recht op gelijkwaardige verzorging en opvoeding door allebei z’n ouders. De wetgever beoogde hiermee niet om het co-ouderschap te verplichten, maar ouders worden hiertoe wel gestimuleerd door de wet.
Ouderschapsplan: bron van conflicten?
Interessant is dat dit verplichte ouderschapsplan volgens een (wat ouder) onderzoek leidt tot meer ruzies, vechtscheidingen en depressieve gevoelens bij kinderen. Juist die gelijkwaardigheid is een bron van conflicten. Als de ouders niet door één deur kunnen en toch verplicht afspraken met elkaar moeten maken, gaat de vlam extra makkelijk in de pan. En dat is erg schadelijk voor kinderen, aldus de onderzoekers.
Communicatie en mediator
Om welke vorm van gezag het ook gaat: goede communicatie tussen de ouders is dus het allerbelangrijkste om conflicten te voorkomen. Ontbreekt dat? Dan kunnen kinderen klem komen te zitten of zelfs een spil worden in de dialoog – of juist het gebrek daaraan – tussen de ouders. Daar bovenop is het zaak om goed te luisteren naar het kind, zoals ook blijkt uit de open brief ‘Aan alle gescheiden ouders’ van Villa Pinedo. In conflictueuze situaties kan mediation een uitkomst zijn. Een mediator kan de communicatie vlot trekken, waardoor conflicten worden voorkomen en het kind geen schade wordt berokkend.
Zit u in een echtscheiding en komen u en uw ex-partner er niet uit hoe u de zorgregeling gaat vormgeven? De advocaten en mediators van Van Ekelen & Poort in Eindhoven werken graag met u aan een oplossing die goed is voor u, uw kind én uw ex.
