De Tweede Kamer vindt dat ouders die zich niet aan een omgangsregeling houden, hiertoe voortaan gedwongen moeten kunnen worden. Als een ouder continu de omgangsregeling frustreert, zou hij of zij ook straf moeten krijgen. Van Ekelen & Poort is het, gelet op het belang van de kinderen, niet met alle voorgestelde onderdelen eens.
Kamermeerderheid voor dwingen niet-meewerkende ouders
Een meerderheid van de Tweede Kamer sprak zich afgelopen zomer positief uit over het voorstel van de SP om gescheiden ouders te dwingen zich aan de omgangsregeling met hun kinderen te houden. Onder andere de SP en regeringspartijen VVD en D66 roepen de minister op snel met voorstellen te komen om dit te realiseren. In het uiterste geval zou een niet-meewerkende ouder een (gevangenis)straf moeten kunnen krijgen, vinden ze. Het Platform Scheiden zonder schade van André Rouvoet stelde eerder dit jaar al voor om het consequent frustreren van omgangsregelingen strafbaar te stellen.
Opvoeding, verzorging en omgang door beide ouders
“Het kind behoudt na echtscheiding recht op opvoeding, verzorging en omgang door beide ouders, dat is het uitgangspunt. Het gebeurt nog te vaak dat er wel een omgangsregeling is opgelegd door de rechter, maar dat het kind door de ene ouder toch wordt weggehouden bij de andere ouder”, aldus initiatiefnemer Michiel van Nispen (SP). Hij wijst erop dat voortdurend tegenwerken van de omgangsregeling kan leiden tot oudervervreemding.
Oudervervreemdingssyndroom
Deze oudervervreemding kan leiden tot het ‘Parental Alienation Syndrom’ (PAS), ofwel ouderverstotingssyndroom of oudervervreemdingssyndroom in het Nederlands. Het kind kan de ouder van wie hij wordt vervreemd gaan vermijden of zelfs verstoten. Wanneer het kind een ouder stelselmatig afwijst, is er sprake van PAS. Lees er meer over in ons artikel ‘Het ouderverstotingssyndroom: juridische hulp’.
Noodzaak van omgangsregelingen
Zo’n 70.000 kinderen maken jaarlijks de scheiding van hun ouders mee, van wie naar schatting 16.000 daar ernstige gevolgen van ondervinden. Ze hebben bijvoorbeeld angstige of neerslachtige gevoelens, zijn verslavingsgevoeliger en sluiten zich emotioneel af voor hun omgeving. Dit soort problemen treden eerder en in sterkere mate op wanneer het kind een van de ouders (doorgaans de vader) niet meer ziet na de scheiding. Naar schatting is hiervan sprake bij een op de zeven kinderen van gescheiden ouders.
Co-ouderschap als uitgangspunt?
De Tweede Kamer vraagt het kabinet ook te kijken of co-ouderschap als uitgangspunt in de wet kan worden opgenomen. Bij co-ouderschap komen ouders een gelijke verdeling van de zorgtaken en opvoedtaken overeen. Minister Dekker van Rechtsbescherming ziet daar weinig in. Volgens hem kunnen er allerlei discussies ontstaan over afwijken van de basisregel, wat niet in het belang van het kind zou zijn. 
Strafbaarstelling blokkeren: geen goede zaak
Handhaven van de omgangsregeling vinden we heel belangrijk. Het belang van het kind moet altijd centraal staan. Dat wordt echter volgens de advocaten en mediators van Van Ekelen & Poort in de basis niet gediend door een strafrechtelijke inmenging (wat ook de visie is van beroepsvereniging vFAS). Wat is bijvoorbeeld de prijs die het kind gaat betalen als de ‘weigerouder’ wordt vastgezet in de gevangenis?
Veel meer zien we bijvoorbeeld in het volgen van een verplichte cursus over wat het met een kind doet als de omgang wordt geblokkeerd, zoals ook gebeurt bij mensen die met alcohol op achter het stuur kruipen. Bovendien ziet de Tweede Kamer over het hoofd dat het onttrekken aan het ouderlijk gezag (als er gezamenlijk gezag is) al strafbaar is. Wordt de zorgregeling niet nagekomen, dan kan daarvan al aangifte worden gedaan. Vaak volgt dan een melding van de politie bij Veilig Thuis, waarop gesprekken kunnen plaatsvinden bij bijvoorbeeld het Centrum voor Jeugd en Gezin.
Co-ouderschap moet níet het uitgangspunt zijn
Co-ouderschap als uitgangspunt opnemen in de wet heeft volgens ons echter een averechts effect. Iedere scheidingssituatie is anders en het co-ouderschap past daar niet altijd bij. Wordt het opgenomen als uitgangspunt, dan wekt dit te veel de suggestie dat dit de enige juiste manier is. Volgens ons is het beter om de belangen van het kind als uitgangspunt te nemen in plaats van een vaste verdeling van de zorg- en opvoedtaken.
Gaat u scheiden of bent u gescheiden en heeft u problemen met uw ex over de omgangsregeling? Neem dan vrijblijvend contact op met de echtscheidingsadvocaten en mediators van Van Ekelen & Poort in Eindhoven.
