In Noorwegen en Zweden is het een succes, in Nederland staat het nog in de kinderschoenen: gemeenten die workshops aanbieden om echtscheidingen te voorkomen. De cursussen zijn gericht op (jonge) stellen die op het punt staan een gezin te stichten. Het idee erachter? Als ouders beter weten wat ze kunnen verwachten van het ouderschap, verkleint dit de kans op een scheiding. Maar werkt dat wel zo? Hoe kijken voorstanders en tegenstanders van echtscheidingspreventie door gemeenten hier tegenaan? En hoe zit het op dit vlak met de gemeente Eindhoven?
Val van de roze wolk
Amersfoort Vathorst is een bloeiende Vinex-wijk met veel jonge gezinnen. Maar ook een wijk waar ongeveer de helft van alle huwelijken eindigt met een echtscheiding. ChristenUnie-raadslid Ron van der Spoel schrok ervan toen hij dit getal hoorde. Als het aan hem ligt, start de gemeente zo snel mogelijk met het gratis aanbieden van scheidingspreventiecursussen. Volgens hem beseffen ouders niet wat de komst van een baby met hun relatie doet, zegt hij in de Volkskrant. De val van de roze wolk kan behoorlijk hard zijn, vaak té hard. Psycholoog Maarten van der Linde is het met hem eens. Zijn bedrijf Pinkcloud.nu biedt daarom e-cursussen aan waarin thema’s worden behandeld zoals de risico’s van slaapgebrek, feedback geven en verschillen tussen partners. Van der Linde is in gesprek met meerdere gemeenten en probeert (gedeeltelijke) vergoeding te regelen, zodat geld geen drempel is voor jonge stellen.
Een cursus scheiding voorkomen: de voors en tegens
Voorstanders van deze echtscheidingspreventieworkshops kijken vaak naar Noorwegen en Zweden. Daar bieden veel gemeenten programma’s aan zoals die van Pinkcloud.nu. In een brandbrief aan de Nederlandse Vereniging van Gemeenten (ondertekend door onder andere Villa Pinedo) pleiten wetenschappers voor scheidingspreventie door gemeenten. Volgens hen kosten scheidingen de maatschappij veel geld en hebben kinderen van gescheiden ouders dubbel zo vaak problemen. Toch staan Nederlandse gemeenten nog niet te trappelen om de cursussen massaal aan te bieden. Ze lijken bang dat te zijn dat hun inwoners het te betuttelend vinden. Onderzoekster Natalie Hengstebeck zegt bovendien tegen de Volkskrant dat de meeste studies in de Verenigde Staten geen overtuigend bewijs leveren dat relatieondersteuningsprogramma’s het aantal scheidingen terugbrengen.
Wat doet de gemeente Eindhoven?
Het aantal echtscheidingen in Eindhoven is zeer hoog. Van alle Brabantse dorpen en steden is Eindhoven zelfs de gemeente met het hoogste aandeel jongeren in eenoudergezinnen. Toch kunnen jonge stellen er nog geen cursussen volgens om een echtscheiding te voorkomen. Een woordvoerder van de gemeente laat op ons verzoek wel weten dat Eindhoven inzet op ‘begeleiding bij het bespreken van relatieproblematiek’.
Vechtscheidingen voorkomen in Eindhoven
De gemeente zegt er veel aan te doen om vechtscheidingen te voorkomen, oftewel scheidingen die ontaarden in lange, ingewikkelde conflicten. Bij die aanpak staat het kind centraal. 40 ‘aandachtsfunctionarissen kindermishandeling’ werken samen om problemen bij scheidingen snel te signaleren, hulp te verlenen bij (v)echtscheidingen en zo de schade voor kinderen te beperken. Eindhoven werkt hiervoor samen met veel instanties zoals Amarant, GGzE, Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming. Een andere belangrijke partner is de stichting WIJeindhoven die actief is in tien Eindhovense wijken, waaronder Stratum, Strijp, Tongelre en Woensel. In de wijkteams van WIJeindhoven zitten zogenoemde ‘generalisten’. Zij staan gezinnen bij die in de problemen komen door lastige scheidingen.
Onze visie: gemeente geen rol in preventie
Hoe kijken de advocaten van Van Ekelen & Poort naar deze discussie? Hebben gemeenten de taak om echtscheidingen te voorkomen? In onze ogen heeft de gemeente geen rol bij het voorkomen van echtscheidingen. Als advocatenkantoor ondersteunen wij de focus van de gemeente Eindhoven op het signaleren van problemen bij scheidende of gescheiden ouders van minderjarige kinderen. Die tijdige signalering kan vechtscheidingen voorkomen. Volgens ons is bewustwording van scheidende partijen over de gevolgen van een scheiding erg belangrijk. Voorlichting hierover kan wél een taak van de gemeente zijn.
WIJeindhoven: te generalistisch
Over de stichting WIJeindhoven zijn we kritisch. De generalisten die voor de wijkteams werken, zijn naar onze mening niet specialistisch genoeg. Ze nemen te vaak een afwachtende houding in en blijken de weg naar de juiste specialistische hulpverlening in de tweede lijn niet te kennen. In de praktijk moeten we de generalisten vaak op die hulpverlening wijzen.
Komt u uit de regio Eindhoven en gaat u scheiden? Zorg dat uw echtscheiding niet uitmondt in een vechtscheiding. De echtscheidingsadvocaten van advocatenkantoor Van Ekelen & Poort gaan conflictmijdend te werk en handelen het liefst zoveel mogelijk buiten de rechtszaal af. Om die reden bieden wij ook echtscheidingsmediation en overlegscheiden aan.
