We zien het, helaas, regelmatig voorkomen in onze praktijk: een verzorgende ouder die het contact tussen het kind en de andere ouder tegenhoudt. Als het kind wordt blootgesteld aan een indoctrinerende lastercampagne jegens die andere ouder, kan hij de andere ouder gaan ‘verstoten’. Signaleren wij als advocaten dit zogeheten ouderverstotingssyndroom (‘PAS’) bij kinderen, dan hebben wij een belangrijke taak in het vlottrekken van de situatie.
Wat is het ouderverstotingssyndroom?
Na een echtscheiding of het verbreken van een relatie kan het contact tussen ouder en kind verwateren. Met name in situaties waarbij de ouders conflicten hebben, kan het gebeuren dat kinderen door toedoen van de ene ouder de andere ouder gaan afwijzen of verstoten. Het kan zijn dat het kind de ouder vermijdt, maar ook kan het kind kwaadspreken over of zelfs direct uitvallen tegen de andere ouder. Dit kan leiden tot stelselmatige afwijzing van die ouder door het kind. De Amerikaanse psychiater Richard A. Gardner beschreef dit syndroom voor het eerst en noemde het ‘Parental Alienation Syndrom’ (PAS), in het Nederlands vertaald als ouderverstotingssyndroom.
Herkenningspunten PAS
Als familierechtadvocaten komen wij regelmatig vermoedens van PAS tegen bij kinderen. Door een minachtingscampagne van de ene ouder zien we haat bij het kind ten opzichte van de andere ouder. Het kind kan komen met onzinnige argumenten voor die minachting of haat, bijvoorbeeld dat de ouder onsmakelijke geluiden maakt tijdens het eten. Vaak hebben kinderen een sterk bipolaire opvatting over de ouders, waarbij de programmerende ouder uitsluitend als goed wordt gezien en de andere louter als slecht. Soms horen we kinderen dingen zeggen waarvan we vermoeden dat ze het niet per se zelf begrijpen, maar veeleer napraten van de programmerende ouder.
Gevolgen van PAS
Het ouderverstotingssyndroom is natuurlijk emotioneel zwaar voor de verstoten ouder. Voor kinderen is het op lange termijn zeer schadelijk om verstoken te blijven van contact met een van beide ouders. Met allebei de ouders moet er omgang plaatsvinden in een brede waaier van contexten, zoals spelen, eten, praten, kalmeren en in bed stoppen. Wordt hier niet aan voldaan, dan kan dit volgens de empirische literatuur het vermogen om te hechten van het kind aantasten. Verder kan het bij kinderen leiden tot onder andere:
- depressie
- identiteitsproblemen
- problemen bij aangaan relaties
- angst
- laag zelfbeeld
Wat kan een advocaat doen bij ouderverstotingssyndroom?
Wanneer wij vermoeden dat er sprake is van PAS bij het kind, proberen wij eerst de juridische situatie vlot te trekken door zo snel mogelijk het contact tussen ouder en kind op te starten. Het uitgangspunt van ons advocatenkantoor is dat we dit in overleg doen met de verzorgende ouder en eventueel zijn of haar advocaat. Strandt dit, dan zal één van onze advocaten een procedure starten bij de rechtbank. Daarin verzoeken we dan om een contactregeling vast te leggen of om de bestaande contactregeling na te komen.
Onze visie
Bij Van Ekelen & Poort | advocaten & mediators te Eindhoven staat het recht van het kind om contact te hebben met beide ouders voorop. Daarnaast focussen wij op allebei de ouders, aangezien ouders het recht én de plicht hebben om contact te hebben met kinderen. In die plicht ligt besloten dat een ouder het contact tussen de kinderen en de andere ouder moet bevorderen. Wij hebben ook oog voor de emotionele dimensie voor ouders en kinderen. Daarom werken wij samen met psychologen, (spel)therapeuten en coaches. Die kunnen bijvoorbeeld bij een gesprek op ons kantoor aanwezig zijn, of we verwijzen cliënten aan ze door.
De aanpak van ons advocatenkantoor
Vermoedt u als ouder dat u en uw kind slachtoffer zijn van PAS? Wacht dan niet te lang om een advocaat te nemen. Onze advocaten kunnen een contactregeling opstarten in overleg met de andere ouder. Helaas is de verhouding tussen ouders bij PAS-gevallen vaak enorm vastgeroest, waardoor er geen constructief gesprek meer mogelijk is. In dat geval kunnen wij de rechtbank verzoeken om een contactregeling vast te leggen. Hoe sneller dit gebeurt, hoe beter voor het kind. En hoe kleiner de kans dat het kind er op de lange termijn schadelijke gevolgen van ondervindt.
Zit u als ouder zelf in een situatie van ouderschapsverstoting? Of heeft u (juridische) vragen over PAS? Neem dan contact met ons op.