Als twee ongehuwde partners een kind krijgen, dan heeft de moeder automatisch ouderlijk gezag over het kind. Maar voor de vader geldt dit niet. Wat moet de vader doen om gezag over zijn kind te krijgen? En waarom is het zo belangrijk dit goed te regelen? In dit artikel alles over het ouderlijk gezag van ongehuwde ouders.
Wat is ouderlijk gezag?
Voor we dieper in de materie duiken, eerst nog even het antwoord op de vraag wat ouderlijk gezag precies is. Ouderlijk gezag is het recht en de plicht van ouders om hun minderjarige kind te verzorgen en op te voeden. Ouders met gezag zijn verantwoordelijk voor het geestelijke en lichamelijke welzijn en de veiligheid van hun kind. Onder verzorging en opvoeding valt ook het bevorderen van de ontwikkeling van de persoonlijkheid van het kind.
Ouders die gezamenlijk gezag over hun kind hebben, moeten ervoor zorgen dat hij of zij met beide ouders een goede band heeft. Het kind heeft recht op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders. Ouders met gezag mogen beslissingen voor hun kind nemen, omdat ze zijn of haar wettelijk vertegenwoordiger zijn.
Samen een kind, maar niet getrouwd. Wie heeft ouderlijk gezag?
Als twee mensen getrouwd of geregistreerd partner zijn en een kind krijgen, hebben zij allebei automatisch het ouderlijk gezag over dat kind. Dat is heel anders als twee partners een kind krijgen die niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben. In zo’n situatie krijgt alleen de moeder automatisch ouderlijk gezag. Wil de vader ook gezag over zijn kind, dan moet hij het eerst erkennen. Dat kan vóór de geboorte al, maar ook tijdens of na de geboorteaangifte. Maar let op: alleen erkennen is niet genoeg. Om ouderlijk gezag te krijgen, dienen de ouders samen een verzoek tot gezamenlijk gezag in bij de rechtbank. Dit kan heel eenvoudig via Rechtspraak.nl.
Wat als de moeder weigert?
Het komt weleens voor dat een moeder niet wil dat de biologisch vader het kind erkent of er ouderlijk gezag over krijgt. Dan kan de vader dus geen verzoek indienen bij de rechtbank, want dat moeten ze immers samen doen. De enige mogelijkheid die een vader is deze situatie heeft, is een advocaat inschakelen. Samen met de advocaat kan hij de rechter vragen de erkenning en/of het gezag tóch toe te kennen.
Hoe werkt het als ouders uit elkaar gaat en de vader geen gezag heeft?
Veel ongehuwde ouders weten niet dat ze de erkenning en het ouderlijk gezag los van elkaar moeten regelen. Ze denken dat het gezag automatisch is geregeld met de erkenning van het kind. Dat kan voor grote problemen zorgen als deze ouders uit elkaar gaan. Omdat de vader geen ouderlijk gezag heeft, kan de moeder ingrijpende beslissingen nemen (denk aan een verhuizing) zonder dat de vader daar invloed op kan uitoefenen. Als ouders uit elkaar gaan, heeft dat hoe dan ook impact op een kind. Het helpt dan niet als ouders dan ook nog eens belanden in een machtsstrijd om het gezag.
Kan ouderlijk gezag van ongehuwde ouders niet anders worden geregeld?
Tegenwoordig worden veel kinderen geboren bij ouders die niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben. Volgens de VVD en D66 is het uit de tijd dat vaders na erkenning het ouderlijk gezag ook nog eens los moeten aanvragen. Daarom hebben ze in 2016 een wetsvoorstel ingediend dat regelt dat ongehuwde vaders na erkenning automatisch het ouderlijk gezag over hun kind krijgen. Het wetsvoorstel ligt nu bij de Tweede Kamer. Op dit moment is het dus nog nodig om het gezag zelf te regelen na de geboorte van het kind. Komt u er niet uit met uw (ex)partner? Neem dan contact op met Mr. Mirte Poort-van der Meeren, onze expert op het gebied van ouderlijk gezag.
Heeft u vragen rondom het ouderlijk gezag? De familierechtadvocaten van Van Ekelen & Poort staan u graag te woord. Neem gerust contact met ons op.
