Mensen die getrouwd of geregistreerd partners zijn, hebben een wettelijke verplichting ten opzichte van elkaar om (afhankelijk van hun behoefte, behoeftigheid en draagkracht) partneralimentatie te betalen. Maar geldt dit ook voor samenwoners? Wat is de rol van het samenlevingscontract hierin? En hoe zit het met kinderalimentatie?
Partneralimentatie voor samenwoners
Bent u getrouwd of geregistreerd partners en gaat u uit elkaar? Dan kan het zijn dat u in financieel opzicht met elkaar verbonden blijft door middel van een onderhoudsverplichting. Deze zogeheten partneralimentatie is een bijdrage in de kosten van levensonderhoud van de ene ex-partner ten opzichte van de andere ex-partner om te zorgen dat hij of zij kan rondkomen.
Wanneer heeft u recht op partneralimentatie? Dat kan – afhankelijk van de (financiële) omstandigheden – dus zo zijn wanneer u getrouwd was of een geregistreerd partnerschap had. Maar in principe geldt dit recht níét voor ongehuwde of ongeregistreerde samenwoners, tenzij zij dit hebben vastgelegd in een samenlevingscontract.
Het samenlevingscontract
Het woord zegt het eigenlijk al: een samenlevingscontract is een overeenkomst waarin u alle afspraken opneemt over zowel het samenwonen als het uit elkaar gaan. Denk aan afspraken over de kosten van het samenwonen, de kosten voor de opvoeding en verzorging van de kinderen en het verdelen van de bezittingen na het uit elkaar gaan.
In beginsel hoeft u voor het opstellen van een samenlevingscontract niet naar een notaris, maar het verdient wel aanbeveling om dit door een juridisch professional zoals een notaris of familierechtadvocaat te laten doen. Wilt u als samenwoners recht hebben op partnerpensioen? Dan dient u goed de voorwaarden in het pensioenreglement te bestuderen. Vaak is daarin namelijk opgenomen dat ongehuwde en ongeregistreerde samenwoners een notarieel samenlevingscontract moeten hebben.
Recht op partneralimentatie in samenlevingscontract
Kiest u als samenwoners voor een recht op partneralimentatie? Dan moet dit zo concreet mogelijk in het samenlevingscontract worden opgenomen. Het staat u vrij om de hoogte en de duur van de alimentatie vast te stellen én om te bepalen hoe u omgaat met wijzigingen in de persoonlijke en financiële situatie van u of uw ex. Daarbij kunt u denken aan veranderingen in het inkomen (bijvoorbeeld door werkloosheid), de woonsituatie (als uw ex gaat samenwonen met een nieuwe partner) of de burgerlijke staat (als uw ex gaat trouwen).
Het kan verstandig zijn om te verwijzen naar de alimentatienormen, die handvatten bieden voor het berekenen van behoefte en draagkracht.
Geen samenlevingscontract, toch partneralimentatie
Wanneer u als ongehuwde en ongeregistreerde samenwoners geen samenlevingscontract heeft, kunt u toch nog vrijwillig afspreken dat er partneralimentatie wordt betaald. Wilt u zo’n afspraak maken? Leg deze afspraak dan schriftelijk vast zodat u bewijs kunt overleggen aan de Belastingdienst. Als u partneralimentatie betaalt, kunt u het bedrag dat u moet betalen namelijk als aftrekpost meenemen voor uw belastingaangifte. De alimentatieontvanger is inkomstenbelasting verschuldigd over het te ontvangen bedrag.
Hoe zit het met kinderalimentatie?
Voor kinderalimentatie is het niet relevant of dat u een samenlevingscontract heeft of niet. De verplichting om financieel bij te dragen aan de kosten voor het opvoeden en verzorgen van uw kind(eren) geldt namelijk altijd. Voor samenwoners gelden dezelfde kinderalimentatieregels als voor gehuwden en geregistreerd partners.
Biedt u als ouder hoofdverblijf aan de kinderen? Dan ontvangt u kinderalimentatie van de andere ouder. De hoogte daarvan is afhankelijk van de behoefte van het kind, de draagkracht van beide ouders en de zorgregeling.
Wilt u als samenwoners een samenlevingscontract? Of gaat u als samenwoners met of zonder samenlevingscontract uit elkaar en bent u op zoek naar een juridisch expert om dit in goede banen te leiden? Neem dan vrijblijvend contact op met de familierechtadvocaten en -mediators van Van Ekelen & Poort in Eindhoven.
