Kan ik mijn kinderen en echtgenoot onterven?

Er kunnen verschillende redenen zijn om uw kind(eren) en/of partner te onterven. Bijvoorbeeld omdat u geen contact meer heeft met uw zoon of dochter. Een mogelijke reden om uw partner te onterven, is omdat u voor de tweede keer trouwt en u wilt dat de erfenis naar uw eigen kinderen gaat (en niet bij de stieffamilie terechtkomt). Ook kunt u ervoor kiezen als uw partner dementerend is: dan heeft hij of zij na uw overlijden weinig aan de erfenis. In dit artikel leggen we uit hoe de onterving van uw kinderen en partner in zijn werk gaat.

 

Wettelijke verdeling

Als u geen testament laat opmaken, wordt de erfenis automatisch tussen uw echtgenoot (of geregistreerd partner) en uw kinderen verdeeld. De kinderen krijgen hun erfdeel echter niet direct. De langstlevende partner krijgt het kindsdeel in beheer en mag het ook gebruiken, mocht dit nodig zijn. Pas als beide ouders zijn overleden, is de erfenis voor de kinderen opeisbaar. Als u dus wilt voorkomen dat uw kinderen en/of partner uw erfenis ontvangen, dan moet u dit – bij de notaris – laten vastleggen in een testament.

Uw kind onterven

Hoewel u uw kinderen kunt onterven, blijven zij altijd recht houden op hun legitieme portie: een geldbedrag dat ongeveer de helft van het totale kindsdeel bedraagt. Volledige onterving van de kinderen is dus niet mogelijk. Een onterfd kind kan geen aanspraak maken op (waardevolle) spullen uit de erfenis, zoals sieraden of kunstvoorwerpen. De legitieme portie van het kind kan pas na het overlijden van beide ouders worden opgeëist.

Wanneer u één van uw kinderen onterft, schuift de erfenis volgens de wet door naar diens kinderen. Als u dus wilt voorkomen dat uw kleinkinderen (een deel van) uw erfenis ontvangen, moet u dit eveneens in uw testament opnemen. Stiefkinderen hebben geen recht op uw erfenis of een legitiem deel, tenzij ze specifiek als erfgenaam benoemd zijn.

Wanneer een kind onterfd is, ontvangt het geen bericht over de mogelijkheid om aanspraak te maken op de legitieme portie. Het kind moet hiervoor zelf initiatief nemen. Dat kan vanaf zes maanden na het overlijden van de ouder tot maximaal vijf jaar later. Is het geld in de tussentijd naar bijvoorbeeld een goed doel gegaan, dan moet het kind wederom zelf actie ondernemen om de legitieme portie terug te eisen.

Onterving van uw echtgenoot

Ook wanneer u in gemeenschap van goederen bent getrouwd, kunt u uw partner onterven. Wanneer u uw partner onterft, heeft hij of zij geen recht op een legitieme portie. Wel heeft de onterfde echtgenoot tot zes maanden na uw overlijden recht op vruchtgebruik van de woning (indien deze tot het nalatenschap behoort) en de inboedel. Hiermee wordt voorkomen dat de echtgenoot het huis direct moet verlaten of in een leeg huis achterblijft.

Na deze zes maanden is het mogelijk om een recht van vruchtgebruik op woning en inboedel te vestigen. De andere erfgenamen kunnen de woning en inboedel dan niet verkopen. Indien de andere erfgenamen hiermee niet akkoord zijn, kunnen zij naar de rechter stappen. De rechter beoordeelt dan of de langstlevende partner daadwerkelijk behoefte heeft aan het vruchtgebruik.

Naast de woning en inboedel kan de langstlevende onterfde partner ook vruchtgebruik vestigen op andere bezittingen, zoals een bankrekening. Hiervoor gelden wel strengere eisen. De onterfde echtgenoot moet dan aannemelijk maken, dat hij of zij deze bezittingen nodig heeft om in zijn of haar levensonderhoud te voorzien.

Hulp bij onterven

Wanneer u uw kind(eren) en/of partner wilt onterven, moet u naar de notaris om dit vast te laten leggen in uw testament. U hoeft uw kind(eren) en/of partner er niet van op de hoogte te stellen dat ze onterfd zijn. U kunt zelfs laten vastleggen dat het testament pas na de uitvaart geopend mag worden. Wanneer u vragen heeft over het onterven van uw kind(eren) en/of partner kunt u contact opnemen met een advocaat die gespecialiseerd is in erfrecht.

 

Neem contact op met Van Ekelen & Poort in Eindhoven voor vrijblijvend advies over uw situatie. Wij adviseren u graag over de mogelijkheden.