Op 25 april is de jaarlijkse PAS Awareness Day. Wereldwijd wordt dan aandacht gevraagd voor het ouderverstotingssyndroom, waarbij kinderen door toedoen van de ene ouder de andere ouder gaan afwijzen of verstoten. Het doel van de dag is om zowel professionals zoals rechters, advocaten, psychiaters, leraren en politieagenten als het grote publiek bekend te maken met dit probleem.
International PAS Awareness Day
Tijdens de PAS Awareness Day op 25 april wordt in 30 landen wereldwijd aandacht gevraagd voor alle kinderen en uitwonende ouders die slachtoffer zijn van ouderverstoting. Het idee achter de dag: door middel van bewustzijn en educatie kan er uiteindelijk sociale verandering komen. Vergelijk het met het slaan van kinderen en roken tijdens de zwangerschap, ook dat is niet langer sociaal geaccepteerd.
Niet iedereen herkent het probleem van ouderverstoting. PAS Awareness Day wil iedereen bewust maken van dit verschijnsel en de ouders die het verstoten veroorzaken aansporen om hulp te zoeken. In de ideale situatie begrijpen zij hoe hun gedrag schade toebrengt aan hun kinderen en stoppen ze ermee. Zo niet, dan zouden ze in ieder geval niet meer zo makkelijk als nu weg moeten kunnen komen met hun gedrag.
Ouderverstotingssyndroom
Parental Alienation Syndrom (PAS), in het Nederlands vertaald als ouderverstotingssyndroom, ontstaat doorgaans na een conflictueuze echtscheiding of verbreking van de relatie. Als de ene ouder een indoctrinerende lastercampagne begint tegenover de andere ouder, kan het kind de andere ouder gaan verstoten. Dat kan zich uiten in het vermijden van, kwaadspreken over of zelfs direct uitvallen tegen de andere ouder.
Bij stelselmatige afwijzing spreken we over PAS. Meer informatie is te vinden in ons artikel Het ouderverstotingssyndroom: juridische hulp.
Hoe wordt PAS veroorzaakt?
Naast kwaadspreken over de andere ouder kunnen ook de volgende gedragingen het ouderverstotingssyndroom veroorzaken:
- Na ieder bezoek aan de andere ouder wordt het kind verhoord.
- De ene ouder vergroot de minpunten van de andere ouder.
- De ene ouder trekt het nut van de andere ouder in twijfel.
- De ene ouder suggereert dat de andere ouder gevaarlijk is.
- Alles van de andere ouder zou slecht zijn, zoals zijn of haar baan en vrienden.
- Alle tastbare herinneringen aan de andere ouder worden uit huis verwijderd.
- Op de dag dat het kind naar de andere ouder zou gaan, wordt steeds een excuus aangevoerd om het kind niet te laten gaan.
In extreme gevallen wordt de andere ouder zelfs onterecht beschuldigd van bijvoorbeeld mishandeling of incest.
Hoe is het ouderverstotingssyndroom te herkennen?
Er zijn verschillende symptomen die erop duiden dat een kind slachtoffer is van ouderverstoting, zoals:
- Het kind heeft onzinnige argumenten voor de minachting, bijvoorbeeld dat de andere ouder onsmakelijke geluiden maakt tijdens het eten.
- Het kind komt met informatie die niet klopt.
- Het kind heeft een sterk bipolaire opvatting over de ouders: de programmerende ouder is goed en de andere ouder is slecht.
- Het kind wil geen contact meer opnemen met de andere ouder.
- Het kind is negatief over alles dat gerelateerd is aan de andere ouder, zoals zijn of haar huis, werk of hobby’s.
Schadelijke gevolgen voor kinderen
Het ouderverstotingssyndroom is emotioneel zwaar voor de verstoten ouder. Voor kinderen is het zeer schadelijk om geen contact meer te hebben met de andere ouder. Een kind moet omgang hebben met beide ouders in allerlei contexten, zoals spelen, eten en in bed stoppen. Ontbreekt dit, dan leert het kind niet om goed te hechten en kan het last krijgen van bijvoorbeeld depressies, drugs- en drankmisbruik, minder vertrouwen in anderen, identiteitsproblemen, angsten en een laag zelfbeeld.
De rol van professionals
Professionals zoals rechters, psychiaters, leraren en politieagenten kunnen een rol bekleden in het signaleren van ouderverstoting. Ook voor familierechtadvocaten is er een grote rol weggelegd, we worden immers veelvuldig geconfronteerd met (v)echtscheidingen. Tijdig signaleren en ingrijpen is essentieel om schade bij het kind te voorkomen.
Ons kantoor vindt dat het recht van het kind om contact te hebben met beide ouders te allen tijde vooropstaat en focust daarom op contact met allebei de ouders. Ook de emotionele aspecten voor kinderen en ouders vinden wij zeer belangrijk, daarom werken wij samen met coaches, (spel)therapeuten en psychologen.
Meer weten?
Wilt u meer weten over dit onderwerp? Luister dan naar deze podcast. Onderzoeker Sietske Dijkstra vertelt daarin onder meer dat er verschillende gradaties van verstoting zijn en legt uit wat het belang is voor professionals om meer kennis op te doen over ouderverstoting. Ook interessant is het webinar van 4 februari 2021 over ouderverstoting met minister Sander Dekker en familierechter Cees van Leuven. Het webinar is hier te bekijken.
Denkt u dat u slachtoffer bent van PAS? Neem dan direct contact op met een advocaat. De familierechtadvocaten en mediators van Van Ekelen & Poort in Eindhoven kunnen een contactregeling opstarten in overleg met de andere ouder of, als er geen constructief gesprek meer mogelijk is, een verzoek bij de rechtbank indienen om een contactregeling vast te leggen. Neem contact op voor vrijblijvend advies over uw situatie.
