Bij een scheiding komt veel kijken, vooral als u minderjarige kinderen heeft. Voor de kinderen zelf heeft de scheiding grote invloed op hun leven. Ongeacht het type relatiebreuk – een echtscheiding, een ontbinding van een geregistreerd partnerschap, een verbreking van de samenleving of een scheiding van tafel en bed – moet u duidelijke afspraken maken over bijvoorbeeld de omgangsregeling en de kinderalimentatie. Deze afspraken legt u vast in een ouderschapsplan. In dit artikel leest u wat u moet regelen bij een scheiding waar minderjarige kinderen bij betrokken zijn.
Ouderschapsplan opstellen
Als u uit elkaar gaat, moet u samen met uw partner bepalen hoe u na de scheiding de verzorging en opvoeding van uw kinderen gaat regelen. U bent verplicht om deze afspraken vast te leggen in een ouderschapsplan. U stuurt het ouderschapsplan samen met het echtscheidingsverzoek naar de rechter. In het ouderschapsplan moeten in ieder geval afspraken staan over de volgende onderwerpen:
- Hoe regelt u de omgang met de kinderen en hoe verdeelt u de zorgtaken?
- Hoe verdeelt u de kosten van de verzorging en opvoeding van de kinderen?
- Hoe gaat u elkaar informeren over belangrijke onderwerpen en beslissingen met betrekking tot de kinderen?
- Wat wordt het hoofdverblijf van de kinderen en waar worden ze ingeschreven?
Heeft u hulp nodig bij het opstellen van het ouderschapsplan? Schakel dan een advocaat of mediator in. Dan weet u zeker dat het ouderschapsplan aan de wettelijke eisen voldoet.
Overige afspraken
In het ouderschapsplan kunt u ook afspraken vastleggen over onder meer zakgeld, schermtijd, bedtijd, anticonceptie, vervoer van de kinderen, verzekeringen en bezoek aan opa en oma. Als ouders van meerderjarige kinderen ervoor kiezen om deze afspraken op te nemen in een ouderschapsplan, dan moet het meerderjarige kind er ook voor tekenen.
Omgangsregeling
Over de omgang met de kinderen na een scheiding bestaan geen standaardafspraken. Voor een pasgeboren baby kunt u immers niet dezelfde afspraken maken als voor schoolgaande pubers. Elk gezin is anders. Een omgangsregeling moet praktisch uitvoerbaar zijn en duidelijkheid creëren voor u en uw kinderen. In de praktijk verblijven de kinderen meestal het grootste deel van de tijd bij één van de ouders en komen ze bijvoorbeeld om het weekend bij de andere ouder logeren. Ook wanneer de kinderen de meeste tijd bij één van beide ouders doorbrengen, blijven allebei de ouders in dezelfde mate verantwoordelijk voor de opvoeding.
Kinderalimentatie
Het kan zijn dat u als ouder kinderalimentatie moet betalen omdat u meer verdient en/of de kinderen meer bij uw ex-partner zijn. In dat geval bent u ook verplicht om kosten voor levensonderhoud en studie te betalen voor kinderen tot 21 jaar. Kinderen ouder dan 18 jaar mogen de alimentatie zelf ontvangen, in plaats van dat het geld naar de verzorgende ouder gaat. De hoogte van de kinderalimentatie kunt u in onderling overleg vaststellen, maar het is aan te raden om hiervoor een mediator in te schakelen. Een mediator kan u helpen met de berekening van de alimentatie en informeren over de geldende regels.
Co-ouderschap
Tegenwoordig kiezen steeds meer gescheiden ouders voor co-ouderschap. Hierbij is sprake van een zo gelijkwaardig mogelijke verdeling van de zorgtaken en zorgkosten. De kinderen worden door beide ouders verzorgd en opgevoed. Als u hiervoor kiest, legt u deze afspraken eveneens vast in het ouderschapsplan.
Uw kinderen erbij betrekken
Een echtscheiding heeft grote invloed op het leven van de kinderen. Het is dan ook vanzelfsprekend – en wettelijk verplicht – om hen bij het scheidingsproces te betrekken. Wat vinden zij bijvoorbeeld van de omgangsregeling? Hoe ouders dit doen hangt vanzelfsprekend af van de leeftijd van de kinderen, een baby is immers moeilijk bij het proces te betrekken.
Kindbehartiger inschakelen
Als u er zeker van wilt zijn dat de stem van uw kinderen voldoende gehoord wordt, kunt u een kindbehartiger inschakelen: een vertrouwenspersoon die uw kinderen ondersteunt bij de echtscheiding. Uw kinderen kunnen hun verhaal kwijt bij deze persoon en ze krijgen op begrijpelijke wijze uitleg over het scheidingsproces.
Kindgesprek
Bij een scheiding van de ouders worden kinderen vanaf 12 jaar opgeroepen voor een kindgesprek met de rechter. Dit is een informeel gesprek waarbij kinderen hun mening kunnen geven over de echtscheiding. Het is voor de kinderen niet verplicht om bij de rechtbank te verschijnen. In de meeste gevallen is het ook mogelijk om de vragen van de rechter schriftelijk te beantwoorden. Bij kinderen van 16 en 17 jaar vraagt de rechter ook naar hun mening over de kinderalimentatie.
Mediator inschakelen
Lukt het niet om op alle punten overeenstemming te bereiken met uw ex-partner? Dan hoeft u niet meteen een advocaat in de arm te nemen en naar de rechter te stappen. Een mediator kan ook uitkomst bieden. Een mediator is een onafhankelijke bemiddelaar die werkt naar een oplossing waar u zich beiden in kunt vinden. Door een gang naar de rechtbank te voorkomen, bespaart u tijd en geld. Als u er ook met een mediator niet uitkomt, kunt u altijd nog naar de rechter stappen. De rechter neemt dan een beslissing. Het belang van de kinderen komt hierbij altijd op de eerste plaats.
Als u het niet eens kunt worden over bepaalde onderwerpen maar wel bereid bent om samen naar een oplossing te zoeken, dan is de ‘procedure gezamenlijke toegang ouders’ wellicht iets voor u. Bij deze pilot van de rechtbank Oost-Brabant en de rechtbank Den Haag wordt snel duidelijkheid gecreëerd over geschillen teneinde de schade voor kinderen zoveel mogelijk te beperken.
Neem contact op met advocatenkantoor Van Ekelen & Poort in Eindhoven voor vrijblijvend advies over uw situatie. Wij adviseren u graag over de mogelijkheden.
