Wanneer iemand komt te overlijden, kan deze persoon zowel bezittingen als schulden achterlaten. De executeur en de vereffenaar houden zich bezig met het afwikkelen van de erfenis van de overledene. Beiden beheren (de goederen van) de nalatenschap en betalen eventuele schulden van de erflater. Maar wat is nu precies het verschil tussen deze functionarissen? Wanneer wordt wie ingeschakeld? En wat moet u doen als u zelf als executeur of vereffenaar wordt aangewezen?
Executeur
De executeur wordt benoemd in het testament van de erflater met als taak de nalatenschap af te handelen. De executeur vertegenwoordigt de erfgenamen en soms is de executeur zelf ook erfgenaam.
De twee wettelijke taken van de executeur zijn: het beheren van de (goederen van de) nalatenschap en het voldoen van de schulden van de nalatenschap. Daarnaast is de executeur verplicht om een boedelbeschrijving te maken: een overzicht van alle bezittingen en schulden van de erflater. De uiteindelijke verdeling van de erfenis wordt door de erfgenamen zelf gedaan, tenzij de executeur ook afwikkelingsbewindvoerder is: dan heeft hij of zij wel de bevoegdheid om de nalatenschap te verdelen.
Het beheren van de (goederen van de) nalatenschap
Wat valt er onder het beheren van de (goederen van de) de nalatenschap? De executeur zorgt onder meer voor de administratie en dat de bezittingen van de erflater in goede staat blijven. Enkele voorbeelden:
- Het innen van vorderingen.
- Ervoor zorgen dat het huis in goede staat blijft.
- Laten taxeren van woning en inboedel.
- Beheren van de onderneming van de erflater.
- Eventuele aandelen en effecten verkopen.
- Opzeggen van abonnementen.
Het voldoen van de schulden van de nalatenschap
Had de erflater schulden? De executeur voldoet de schulden die de erflater tijdens diens leven heeft gemaakt, maar ook de schulden die zijn ontstaan na het overlijden. Enkele voorbeelden:
- De kosten van de uitvaart.
- De kosten van executele: een door de notaris opgemaakte verklaring waarin staat wie de executeur is en wat zijn of haar bevoegdheden zijn.
- Successierechten: de belasting over de erfenis.
- Schulden uit legaten: bezittingen die de overledene specifiek aan iemand heeft nagelaten.
Vereffenaar
De vereffenaar komt in beeld als een nalatenschap beneficiair wordt aanvaard door één of meer van de erfgenamen. Beneficiaire aanvaarding betekent dat de erfgenamen de erfenis accepteren, maar onder voorbehoud van eventuele schulden. Blijkt de erflater meer schulden achter te laten dan de waarde van diens bezittingen? Dan draaien de erfgenamen hier niet voor op. Bij een beneficiaire aanvaarding moet de nalatenschap vereffend worden. Tenzij de executeur een verklaring kan overleggen dat de nalatenschap positief is, vervalt de taak van de executeur en neemt de vereffenaar deze over.
Bij een beneficiaire aanvaarding zijn alle erfgenamen automatisch vereffenaar. Ze zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap. In sommige gevallen benoemt de rechtbank een onafhankelijke vereffenaar, bijvoorbeeld wanneer er ruzie ontstaat tussen de erfgenamen en de afwikkeling van de erfenis vastloopt.
De taken van de vereffenaar
De taak van de vereffenaar is om de nalatenschap volgens de regels te verdelen. De vereffenaar maakt een boedelbeschrijving waarin alle bezittingen en schulden van de nalatenschap worden opgenomen. De vereffenaar beheert tijdelijk de bezittingen van de erflater, int eventuele vorderingen en voldoet de schulden van de overledene. Tot de taken van de vereffenaar behoren onder andere het betalen van de uitvaartkosten, het opzeggen van huurovereenkomsten en het uitkeren van legaten.
Verregaande bevoegdheden
Om de schulden van de erflater te betalen, overlegt de vereffenaar met de erfgenamen over welke goederen verkocht mogen worden. Lukt het niet om tot overeenstemming te komen? Dan heeft de vereffenaar verregaande bevoegdheden om deze bezittingen te verkopen. De vereffenaar is verplicht om een uitdelingslijst bij de notaris of de rechtbank neer te leggen. In de uitdelingslijst wordt uiteengezet wat de omvang van de nalatenschap is en hoe de schulden worden betaald.
De verschillen op een rijtje
- De executeur wordt aangewezen in het testament van de erflater.
- Erfgenamen worden automatisch vereffenaar bij een beneficiaire aanvaarding van de erfenis, tenzij de executeur een verklaring kan overleggen dat de nalatenschap positief is
- Een executeur maakt een overzicht van de bezittingen en schulden, maar laat de uiteindelijke verdeling over aan de erfgenamen (tenzij de executeur ook afwikkelingsbewindvoerder is).
- De vereffenaar maakt ook een overzicht van bezittingen en schulden, maar verzorgt eveneens de verdeling van de nalatenschap.
- Als er schulden afgelost moeten worden, kan de vereffenaar in het uiterste geval goederen uit de nalatenschap verkopen zonder goedkeuring van de erfgenamen.
Aangewezen als executeur of vereffenaar?
Bent u als executeur benoemd of wordt u door een beneficiaire aanvaarding automatisch vereffenaar? Als u geen ervaring heeft met het afwikkelen van nalatenschappen, is het aan te raden om u uzelf bij te laten staan door een professional. Het afhandelen van een nalatenschap brengt een hoop verantwoordelijkheid met zich mee en kan ingewikkeld zijn. Met een professioneel executeur of vereffenaar bent u verzekerd dat de afwikkeling volgens de regels verloopt.
Wilt u de nalatenschap van een overledene laten afhandelen door een professionele vereffenaar? Laat u dan bijstaan door de vereffenaars en advocaten van Van Ekelen & Poort in Eindhoven. Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op.
