Er wordt momenteel veel gesproken over de rol van advocaten tijdens echtscheidingen. Eerder dit jaar kwam de Kinderombudsman met een rapport waarin hij pleit voor een ‘kindvriendelijke advocatuur’. In dit artikel kijken we naar de discussie over de positie van de advocaat in een echtscheiding en leggen we uit hoe wij hier als advocatenkantoor tegenaan kijken.
Kinderombudsman: ‘kindvriendelijke advocatuur’
In maart dit jaar verscheen het rapport ‘Verkenning naar de kindvriendelijke advocatuur’ van de Kinderombudsman. De ombudsman heeft anderhalf jaar onderzoek gedaan en onder andere gesproken met advocaten, rechters, gedragsdeskundigen en een 300-tal kinderen. Per jaar krijgen 70.000 kinderen te maken met een echtscheiding; 20 procent van de scheidingen valt als ‘vechtscheiding’ te kwalificeren. Volgens de Kinderombudsman is de advocaat de schakel tussen de vechtende ouders. Hij pleit voor een kindvriendelijke werkwijze van advocaten. Echtscheidingsadvocaten moeten in zijn ogen zorgen dat het kind gezien en gehoord wordt en zich ervoor inspannen dat ouders oog hebben voor de belangen van hun kinderen.
Hoe ziet een kindvriendelijke advocatuur eruit?
Het belangrijkste punt dat de Kinderombudsman maakt, is dat echtscheidingsadvocaten gespecialiseerde familierechtadvocaten moeten zijn. Ze moeten zich hoofdzakelijk bezighouden met familiezaken. Om echtscheidingszaken tot een goed gevolg te brengen, moeten ze beschikken over vaardigheden zoals constructieve coaching in conflictsituaties, een partijenneutrale houding en het vermogen om de angel uit conflicten te halen.
Hoe kan dit worden bereikt?
Volgens de Kinderombudsman kan er een aantal stappen worden gezet om ervoor te zorgen dat advocaten meer aandacht hebben voor, en expertise hebben rondom, de belangen van het kind in een echtscheidingsprocedure:
- De overheid zou ervoor kunnen zorgen dat alleen gespecialiseerde advocaten die een kindvriendelijke aanpak hebben, gefinancierd worden.
- De Nederlandse Orde van Advocaten geeft hij het advies mee om in de gedragsregels op te nemen dat echtscheidingsadvocaten expliciet naar de belangen van kinderen moeten kijken.
- Daarnaast zou het volgens hem goed zijn om de vorm van echtscheidingsprocedures te veranderen. We zouden af moeten stappen van de twee-partijen-procedure, die nadelen heeft voor kinderen, ouders, advocaten en rechters.
Voorstel kinderen: gezinsadvocaat
Een opmerkelijk voorstel komt van de door de Kinderombudsman geïnterviewde kinderen. Zij pleiten voor een zogeheten ‘gezinsadvocaat’ bij echtscheidingen. Dat is een echtscheidingsadvocaat die werkt voor álle gezinsleden. Aldus behartigt hij de belangen van eenieder, ook als de ouders een conflict hebben. De Kinderombudsman (toen nog Marc Dullaert) stelt dat onderzocht moet worden of de introductie van zo’n gezinsadvocaat kan worden gerealiseerd.
Rol rechterlijke macht bij echtscheidingen
In het rapport gaat de Kinderombudsman ook in op de rol van de rechterlijke macht bij echtscheidingen. Naar aanleiding daarvan is op 9 juni jl. een rondetafelgesprek in de Tweede Kamer gehouden. De Raad voor de Rechtspraak pleitte daarin voor een actievere rol van de rechter bij echtscheidingsprocedures. Rechters zouden de regie moeten kunnen nemen en gemakkelijker moeten kunnen schakelen met partijen als gemeenten, advocaten, het OM en de Raad voor de Kinderbescherming. In het geval van escalaties zouden ze ook mensen naar hulpverleners moeten kunnen doorverwijzen.
De Rechtspraak heeft momenteel proefprojecten lopen om de belangen van kinderen in echtscheidingsprocedures te waarborgen. Zo heeft de rechtbank Zeeland-West-Brabant gewerkt met ‘bijzondere curators’, die rechters adviseerden als het kind in de knel zat en probeerden om ouders ervan te overtuigen hulp aan te nemen. Later dit jaar publiceert de Rechtspraak de uitkomsten van een onderzoek naar deze pilots.
Kindvriendelijke advocatuur: onze visie
We zijn het met de Kinderombudsman eens dat gespecialiseerde familierechtadvocaten nodig zijn in echtscheidingsprocedures met kinderen en herkennen ons als advocatenkantoor in de term ‘kindvriendelijke advocatuur’. De specialisatie bewerkstelligen wij door ons steeds te blijven ontwikkelen via het volgen van cursussen en specialisatieopleidingen. Wij delen de visie dat de belangen van kinderen het uitgangspunt moeten zijn. Vanuit dat punt moet er worden gezocht naar overeenstemming en oplossingen, in plaats van klakkeloos de weg naar de rechter te bewandelen.
Onze aanpak bij echtscheidingen
Onze aanpak gaat verder dan alleen het juridische. Als de situatie erom vraagt, spreken wij zelf met de kinderen om hun visie op de situatie te vernemen. Het ‘zien en horen’ van de kinderen nemen onze advocaten dus letterlijk. Van Ekelen & Poort | advocaten & mediators te Eindhoven werkt waar nodig nauw samen met professionals die kinderen en hun ouders steunen en coachen tijdens en na de echtscheidingsprocedure, zoals psychologen, pedagogen en kindercoaches .
Veel advocaten herkennen in scheidingssituaties niet dat kinderen en ouders begeleiding nodig hebben. Ouders op hun beurt vinden het vaak niet nodig om ondersteuning en begeleiding in te schakelen. Advocaten en ouders vergeten hierbij dat kinderen mee scheiden en veel gevoelens hebben. Die kunnen ze bij hun ouders niet kwijt, omdat zij hun ouders daar niet mee lastig willen vallen. Met onze kindvriendelijke aanpak beperken wij zoveel mogelijk de nadelige gevolgen van een scheiding voor kinderen én ouders.
Wilt u meer weten over de aanpak in echtscheidingsprocedures van advocatenkantoor Van Ekelen & Poort te Eindhoven? Neem dan contact met ons op.
